De NSC-parlementariërs Rosanne Hertzberger en Femke Zeedijk leggen hun Kamerlidmaatschap neer. Dat heeft fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven bekendgemaakt na afloop van de wekelijkse fractievergadering van de regeringspartij. Aanleiding is de onrust die vorige week ontstond in het kabinet naar aanleiding van de rellen in Amsterdam en het daarop volgende vertrek van NSC-staatssecretaris Nora Achahbar.

Het vertrek van Achahbar, die zich beklaagde over de ruwe omgangsvormen in de coalitie, “maakt het voor mij duidelijk dat het in dit kabinet ernstig uit de hand loopt”, zei Hertzberger. Zij waarschuwde naar eigen zeggen al langer voor de risico’s die kleefden aan samenwerking met de PVV, maar zag die tegelijkertijd als “onvermijdelijk” gezien de verkiezingsuitslag van vorig jaar.

Het is de afgelopen maanden alleen maar “erger geworden en niet beter”, zei Hertzberger. “Helaas moeten we constateren dat bij meer partijen de remmen los zijn. Er worden volstrekt ongepaste uitspraken gedaan, zowel voor als achter de schermen van deze regering.” Daarbij worden volgens de oud-columniste “basale normen van fatsoen” ver overschreden.

De rest van de NSC-fractie gaat volgens Van Vroonhoven “met volle kracht vooruit”, net als het NSC-smaldeel in het kabinet. “Die afweging hebben we met elkaar gemaakt”, aldus de vervanger van de nog altijd afwezige partijleider Pieter Omtzigt. “We hebben een missie te vervullen”, zei zij. “En we hebben ook een rol te spelen in deze coalitie.”

De onlangs afgetreden staatssecretaris Folkert Idsinga van Fiscaliteit en Belastingdienst keert terug in de Tweede Kamerfractie van NSC, zo bevestigt hij na berichtgeving van het AD. Hij neemt de vrijgekomen zetel in van partijgenoot Tjebbe van Oostenbruggen, die weer zijn positie in het kabinet overneemt.

Coalitiepartijen blokkeren debat over aftreden NSC-staatssecretaris Achahbar

De coalitiepartijen PVV, VVD, BBB en NSC zijn tegen een debat over de afgewende kabinetsval. Oppositiepartijen hoopten dat NSC bereid was in te stemmen met dit verzoek hiertoe van Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA.

Interim-partijleider van NSC Nicolien van Vroonhoven had evenwel "geen behoefte" aan een debat. "Wat ons betreft is de kous af, we kunnen verder", zei ze hierover.

Timmermans heeft een hoofdelijke stemming aangevraagd over zijn debataanvraag. Dat betekent dat elk Kamerlid voor of tegen mag stemmen. De hoofdelijke stemming vindt dinsdag tegen het einde van de middag plaats.

PVV-leider Geert Wilders begrijpt niet waar de vertrekkende NSC-Kamerleden het over hebben, als zij zeggen dat vorige week "discriminatie een gezicht heeft gekregen". "Ik ken dat gezicht niet", zegt Wilders daarop. Hij benadrukt dat tijdens overleg vrijdag tussen de vier coalitieleiders, de vier vicepremiers en de minister-president is vastgesteld dat van racisme "geen sprake" was.

Ook BBB-leider Caroline van der Plas vindt het "niet oké" dat de vertrekkende NSC'ers het kabinet én de coalitie nu racisme verwijten. "Wij hebben vrijdag vastgesteld dat er geen sprake was van racisme." Ze wil het "er wel nog even over hebben" dat haar nu racisme verweten wordt.

Tijdens een ministerraad vorige week maandag, na de aanvallen in Amsterdam op Israëlische voetbalsupporters, zouden heftige uitspraken zijn gedaan, bevestigen verschillende bronnen van diverse partijkleuren. Er zou over antisemitisme zijn gesproken als "een puist waar je het pus niet zomaar uitknijpt". Sommigen begrepen dat met 'pus' in feite Nederlanders met een Marokkaanse achtergrond werd bedoeld. Ook zou antisemitisme in "het DNA" van moslims of Arabieren zitten.

Over de context waarin de uitspraken zijn gedaan, bestaat discussie. Verder zouden de termen "kut-Marokkanen" en "halalvreters" zijn gebezigd, maar dat wordt in diverse media hard ontkend vanuit kabinetskringen.

Wilders heeft vooral behoefte aan rust in de coalitie. Hij hekelt het "veel te veel rollend over straat". "Ik wil dat we gewoon normaal met elkaar omgaan en zaken doen." Een jaar na de verkiezingen en na moeizame formatiebesprekingen vindt hij het tijd om de kabinetsplannen uit te voeren.

LEES OOK: NSC-staatssecretaris voor Toeslagen Achahbar stapt op: kabinet-Schoof overleeft crisisavond